Leren en huiswerk 

‘Waarom dit, waarom dat?’

Een jaar geleden kwam een meisje van 10 jaar binnen. Of ze geholpen kon worden met taal en rekenen.

Want dat liep allemaal niet zo lekker.

We gingen aan de slag en al snel bleek dat dit meisje een enorme weerstand had op leren.

Waarom moeten we dát leren? Waarom moeten we breuken leren?

Waarom bepalen de grote mensen altijd alles? 

Dit was een pittige casus. Want mijn werkwijze is niet pushing, maar pulling.

Op zoek naar de eigen motivatie en de eigen leerwijze.

Een jaar lang heeft dit meisje met hangen en wurgen haar lesjes gemaakt. Veel gesprekjes tussendoor om uit te vinden waar haar weerstand precies lag. En om haar frustratie over het fenomeen school te kunnen uiten.

Toen kwam het moment dat ze te horen kreeg dat ze waarschijnlijk niet over mocht. Dikke tranen.

Wanhoop. Met een flinke peptalk van mij ging ze – nadat ze weer rustig was – naar huis.

Vlak voor de zomervakantie kreeg ze te horen dat ze toch over mocht. Op voorwaarde dat…..

Na de vakantie kwam de omslag.

Dit jonge meisje had blijkbaar eens goed nagedacht. Mede dankzij het warning signal van voor de vakantie. Vanaf nu ging ze er toch echt eens goed voor zitten, deed haar best, maar liep soms toch nog vast. Dankzij goede of andere uitleg van de lesstof, kreeg ze gaandeweg haar taal en rekenen beter onder de knie.

Nu werkte ze serieus en kon beter zeggen wanneer ze iets niet snapte. Anders gezegd: ze gaf toe dat ze soms iets niet direct kon en liet hulp toe. Een megastap.

Het mooiste moment kwam toen ze met een A-4tje met aan beide zijden talloze taalopdrachten neerplofte op de stoel. Ze vulde de ene oefening na de andere in, zonder pauze.

Toen ze klaar was met de ene bladzijde vroeg ik haar of het niet even tijd was voor een korte pauze.

'Nee! ', riep ze: ‘ik vind leren leuk, omdat ik het nu snáp!’

Wat een mooi moment was dat.

Dyslexie en concentratie in de klas

 

Zit je leerling vaak weg te dromen? Gaat niet aan het werk? Luistert niet bij instructie?

 

Dan heeft hij waarschijnlijk last van desoriëntatie.

Dit kan een leerling met dyslexie herhaaldelijk ervaren door de schooldag heen.

Niet letterlijk, maar figuurlijk.

Aansporen helpt niet. Lesjes laten afmaken in de pauze of na school ook niet.

 

Wat gebeurt er als een kind desoriënteert?

 

 

Desoriëntatie kennen we allemaal wel eens als we de weg kwijt zijn.
We weten even helemaal niet meer waar we zijn; we hebben geen oriëntatiepunt meer.

Kinderen met dyslexie kunnen in de war raken als ze naar symbolen kijken, of dit nu letters of cijfers zijn. Dat doen ze niet expres. Dit gebeurt omdat ze dyslectisch zijn.

Als de verwarring lang duurt, gaan ze wegdromen. We noemen dit desoriëntatie. Dat geeft een naar gevoel. Desoriëntatie is een escape-reactie om het brein tot rust te brengen.

 

Wat kan een leerkracht dan doen?

 

Instructie al begrepen

 

 





Kinderen met dyslexie haken af als ze bijvoorbeeld de instructie al hebben begrepen.

Ze willen  direct aan de slag, maar moeten wachten tot de leerkracht klaar is met de uitleg.

Oplossing: met het kind afspreken dat hij mag beginnen zodra hij weet wat de bedoeling is.

 

Vastlopen

De leerling is bezig met zelfstandig werken, stopt en komt niet meer op gang.

Het kan zijn dat de leerling een tekst van zijn werk niet goed kan lezen omdat hij fouten leest.

Oplossing kan zijn dat de leerkracht even naar de leerling toeloopt en vraagt wat er aan de hand is. Meestal kan een kind dan zeggen waar de blokkade ligt. 

Het helpt de leerling als de  leerkracht de tekst voorleest en feedback van het kind vraagt om te checken of hij de opdracht goed heeft begrepen.
Dit geeft de leerling een veilig gevoel en kan hij zelfstandig verder werken.

 

Associaties

 

 

Kinderen met dyslexie hebben een sterk associatief brein.
Dat wil zeggen dat ze bij verbale uitleg innerlijke beelden zien.
Deze beelden gaan heel snel. Zo snel dat ze bij een beeld direct aan iets heel anders kunnen denken. Ze horen dan niet meer wat de leerkracht uitlegt.

Oplossing: de leerkracht kan de instructie kort houden en visueel maken, door bijvoorbeeld trefwoorden en de stappen in een kleine mindmap met plaatjes op het bord tekenen.

 

Over het algemeen kunnen kinderen met dyslexie hun concentratie erbij houden, als er gebruik gemaakt wordt van hun sterkste kant: het visueel ruimtelijke denken.

Opnemen en onthouden van informatie kunnen zij heel goed via beelden. 
 
Dit vraagt wel enige creativiteit van de leerkracht om de lesstof zo visueel mogelijk aan te bieden of uit te leggen.

 

 

 

De dyslexiedraak

Vigo (8 jaar) 
heeft een beeld gekleid van de dyslexiedraak en er een verhaal over geschreven



Autisme en Temple Grandin

In onderstaande link van www.ted.com geeft Temple Grandin (Amerikaanse) een 15 minuten durende speech over autisme.

Temple Grandin werd gediagnosticeerd met autisme toen zij een kind was. Ze legt uit hoe haar hersenen werken en welke voordelen dit heeft voor haar werkzaamheden. In deze speech en haar boek 'the Autistic Brain' deelt Temple Grandin haar mogelijkheden om in beelden te denken, die mensen met andere manieren van denken misschien missen. Ook legt zij uit dat er vormen van autisme bestaan waar iemand niet in beelden denkt zoals zijzelf, maar in patronen of een verbale manier waar de wereld juist profijt van kan hebben.
Een inspirerend betoog van een autistische wetenschapper voor diegenen die te maken hebben met autisme.


http://www.ted.com/talks/temple_grandin_the_world_needs_all_kinds_of_minds

AUTISME

Als Rowan tweeënhalf jaar is wordt de diagnose gesteld dat hij autistisch is.

Binnen korte tijd verliezen beide ouders elke vorm van echt contact met hem. Als Rowan per toeval in aanraking komt met paard Betsy blijkt dat hij bijzonder op hem reageert. Dan besluiten zijn ouders een unieke, helende reis te maken naar Mongolië die hun leven voorgoed zal veranderen.

Rupert Isaac, de vader van Rowan en schrijver van de boeken 'De paardenjongen' en het vervolg 'De lange weg naar huis' woont met zijn gezin in Texas. Hij is paardentrainer en oprichter van The Horse Boy Foundation.

Op zijn ranch krijgen autistische kinderen therapie met behulp van de paarden.

De methode van Rupert Isaac vindt inmiddels in Europa grote navolging.

Geen tijd om te lezen? Bekijk dan de documentaire van De Paardenjongen die wereldwijd op televisie en in bioscopen in Amerika is vertoond.

Meer weten? Zie de websites van Rupert Isaac

www.horseboyfoundation.org

www.horseboyworld.com



Brammetje Baas

Brammetje, een jongen van 7 jaar, heeft veel vragen in zijn hoofd. Zijn hersenen staan nooit stil, en hijzelf daarom ook niet. Brammetje is dromerig en druk. Op school komt Brammetje dan ook regelmatig flink in de problemen.

Hoe dit afloopt, kan je zien in de Nederlandse film 'Brammetje Baas' (2012), met regisseur Anna van der Heide en producent Burny Bos.

 

Een prachtige familiefilm waarin ouders, leerkrachten en kinderen zoals Brammetje zichzelf direct zullen herkennen.

Beeld en geluid, een getekend concert

Horen terwijl je iets ziet? Ruiken als je iets voelt?
Iets zien terwijl je iets hoort?

 

Dit laatste heeft Walter Disney in 1940 met zijn derde film Fantasia laten zien.
Hoewel Disney op lijsten van beroemde dyslectici staat, is het niet zeker of hij wel
dyslectisch was. Wel is te zeggen dat hij met zijn beroemde tekenfilms een
inspirerend voorbeeld was van iemand die zijn innerlijke beelden in visuele animaties
wist om te zetten bij het horen van muziek, een mythe of een verhaal.

Fantasia onderscheidt zich van zijn andere en latere werken omdat Disney hier
experimenteerde met de beelden die hij zag bij het horen van bestaande klassieke
muziek. Hij gebruikte hiervoor de Toccata en fuga van Bach, de Notenkrakerssuite
van Tsjaikovski, de Sacre du Printemps van Strawinsky, de Pastorale van Beethoven,
Nacht op de kale berg van Moussorgsky, het Ave Maria van Schubert en La Gioconda
(de urendans) van Ponchielli, uitgevoerd door de Philadelphia Orchestra onder
leiding van de dirigent Leopold Stokovski.


Op de Sacre en de Kale berg na (die een beetje eng zijn), is Fantasia ook geschikt voor zeer jonge kinderen. Een onderhoudende film voor jong en oud om op speelse en humorvolle wijze kennis te maken met klassieke muziek. Disney zou Disney niet zijn als hij ons ook niet zijn schitterende visuele vondsten en effecten van gracieus
bewegende elfen zwierend over het ijs of dwarrelende sneeuwvlokjes zou voorschotelen.
De schoonheid van het planten- en dierenrijk - één van Disney's grootste inspiratiebronnen - is ook in Fantasia alom vertegenwoordigd. Een genot voor het kinderhart dus.

Een plezier voor het oog, een streling voor het oor. De muziek versterkt het beeld. Het beeld versterkt de muziek.

Een combinatie en unieke prestatie van een typische beelddenker om verhalen zonder tekst voor zichzelf te laten spreken.

Fragmenten zijn te zien op www.youtube.com.
Te bestellen bij www.bol.com of te huur op DVD bij bibliotheken